Aboutaleb
Het lijkt een contradictie: de woorden zacht en kracht bij elkaar. Inderdaad, we zijn gewend ze als tegengesteld te zien, maar een paar weken geleden zag ik Aboutaleb, de burgemeester van Rotterdam, in een TV-uitzending ze bij elkaar noemen. Ik werd er door getriggerd. Ik had de combinatie van die begrippen nog nooit gehoord. Hij noemde met name het vermogen van vrouwen om bij hun leiderschap te werken vanuit en met ‘zachte kracht’. De interviewer begreep het niet en vroeg Aboutaleb om toelichting. Toen hij die gaf begreep ik dat het begrip ‘zachte kracht’ voor alle leidinggevenden van belang kan zijn, dus niet alleen voor vrouwen, vandaar dit artikel.
Wat is ‘zachte kracht’ en wat betekent het?
De waarde zit hem in de combinatie van de 2 begrippen:
Zacht: begripvol, empathisch
Kracht: duidelijk, overtuigend
Het betekent o.a.:
- Dat je iemand, ook bij conflicten, altijd in zijn/haar waarde laat
- Dat je iemand niet met de grond gelijk maakt
- Dat je beter op punten van je tegenstander kan winnen dan met een knock-out
‘Zachte kracht’ betekent dat je je eigen kracht op een ‘zachte’ manier gebruikt.
Zacht alleen is niet voldoende (zachte heelmeesters maken stinkende wonden). Je wordt als leidinggevende dan ongetwijfeld aardig gevonden, maar je zult je doelen niet bereiken.
Kracht alleen is ook niet voldoende. Je bent dan snel autoritair en mensen voelen zich door jou niet serieus genomen. Je toont geen begrip voor ze. Dat werkt niet stimulerend en niet motiverend. Ook dan zal je de gestelde doelen niet bereiken. Je kunt het immers niet alleen. Je hebt elkaar nodig. Dat besef dient er altijd te zijn.
Voorbeeld
Aboutaleb (foto Sjaak Verboom)
Aboutaleb is zelf een goed voorbeeld van leiderschap tonen met ‘zachte kracht’. Hij is duidelijk. Hij loopt niet weg voor duidelijke en krachtige uitspraken (‘Als je het hier niet naar je zin hebt, rot je maar op’). Hoewel hij van Marokkaanse afkomst is, past de Rotterdamse mentaliteit goed bij hem. Hij doet niet alleen duidelijke uitspraken, maar hij onderbouwt ze ook. Het blijft niet alleen bij kreten. Dat wil zeggen dat hij zijn publiek serieus neemt, waarbij hij accepteert dat sommigen het niet met hem eens zullen zijn en staat hij open voor debat. Hij toont ook zijn kwetsbaarheid. Vanuit betrouwbare bron (een van zijn belangrijkste werknemers) heb ik vernomen dat hij zich ook intern zo gedraagt.
Als Aboutaleb scoort (en dat doet hij graag) gaat hij voor het winnen op punten en niet voor een knock-out. Dat levert hem sympathie en geloofwaardigheid op, zowel bij zijn medestanders als bij zijn tegenstanders. Hij is in Rotterdam (en ook daarbuiten, zelfs internationaal) populair en dat terwijl hij nadrukkelijk van Marokkaanse afkomst is en belijdend moslim. Voor veel Nederlanders, en zeker voor veel Rotterdammers, zijn dit aspecten die niet tot positiviteit leiden, integendeel. En toch lukt het hem zich al sinds 2009 moeiteloos te handhaven als burgemeester van Rotterdam.
Zijn geheim: ‘Zachte kracht’!
Toepasbaar?
Is zachte kracht ook voor elke leidinggevende toepasbaar? Ja, mits, want je moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Je dient begripvol en empathisch te kunnen zijn, maar tegelijkertijd ook duidelijk en overtuigend.
- Al deze eigenschappen dienen consequent deel uit te maken van je gedrag. Die eigenschappen moet je jezelf ook eigen maken. Het dient ‘echt’, authentiek, te zijn.
- Je dient een positief beeld te hebben van mens en samenleving en daar ook blijk van te geven
- Je moet weten wat je wilt en over duidelijke doelstellingen beschikken
- Je dient die doelstellingen ook te delen met je werknemers en je omgeving
Pas als je aan al deze voorwaarden voldoet, kan je ‘zachte kracht’ succesvol gebruiken.
Voldoening
Als je leiding geeft, gebruik makend van ‘zachte kracht’, zal het je voldoening geven. Het levert waardering op (en is dat niet wat ons het meest motiveert?).
Je creëert een sfeer van positiviteit voor jezelf, voor je medewerkers en voor je omgeving. Ja, ook voor je omgeving, ook voor je thuisfront, want als je ‘zachte kracht’ je eigen hebt gemaakt, gebruik je het altijd, zowel in je werkomgeving als thuis.
Kan iedereen het leren?
Iedereen die het echt wil (en dat is de belangrijkste voorwaarde), kan met ‘zachte kracht’ functioneren, zijn of haar werk doen. Het is tenslotte gedrag en gedrag kan je veranderen en dus ook leren, maar je moet het jezelf wel echt eigen maken. Als dat eenmaal lukt, is het geen tool, maar eerder een ‘way of life’. Alleen dan kan je er succesvol mee zijn en kan het je voldoening geven.
Hoe dan?
Je kan je jezelf een gedragsverandering aanleren, natuurlijk. Maar makkelijk is dat niet. Het gaat niet vanzelf. Het is niet even een knopje omdraaien. Het gaat in elk geval sneller als je je erbij laat begeleiden. We hebben daar bij P&B Improvement ervaring mee. Coachtrajecten met bepaalde gedragsveranderingen als doel, zijn ons dagelijks werk. We beginnen met de resultaten van een persoonlijkheidstest en gebruiken dat als een soort nul-meting. Als je ‘zachte kracht’ je eigen wil maken of een andere gedragsverandering ambieert, laat het ons weten. Na een (vrijblijvend) intakegesprek weet je meer.
Origineel artikel uit 2015
