Wel of geen manager Personal & Business Improvement

En zo ja, wat voor een?­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

De laatste tijd krijg ik steeds meer publicaties onder ogen over de positie van de manager. Het is kennelijk een hot item.
Ik som een aantal recent gelezen statements op:

  • Zonder managers functioneren mensen beter
  • De manager staat niet meer boven de mensen, maar er tussenin
  • De moderne manager stelt zich dienstbaar op
  • De moderne manager is een coach, hij staat aan de zijlijn
  • Het aantal managers neemt duidelijk af

 

Waar of niet waar?

In alle, bovengenoemde statements zit wel iets van waarheid, maar naar mijn mening slaan ze door. In alle verhalen die deze statements bevatten wordt in gegaan tegen de traditionele manier van leidinggeven. Autoriteit en top down worden bij de vuilnisbak gezet. Ze worden betiteld als uit de tijd, afgeschreven, ouderwets.
Wat er voor in de plaats komt, blijft meestal redelijk vaag en komt veelal nogal soft over.
Het zorgt bij veel managers voor onrust, voor onzekerheid. Wat moeten ze hiermee? Doen ze het niet goed? Moeten ze veranderen? Hebben ze nog wel toekomst? Moet ik een andere functie zoeken, een functie die niet zo onder druk staat?
Ook medewerkers die nu geen leidinggevende functie hebben, lezen dit soort artikelen en statements en ook dat zorgt voor onrust, voor onzekerheid.

 

Veranderen? Ja, mits

Ook bij P&B Improvement denken wij dat management, leidinggeven dus, dient te veranderen. Op z’n minst kunnen we stellen dat de autoritaire manier van leidinggeven, top-down, niet meer de enige goede manier van leidinggeven is. Sterker nog, top-down voldoet in de meeste gevallen niet meer. Maar we zetten deze manier van leidinggeven niet direct bij het grof vuil. Er zijn situaties denkbaar waarbij deze manier van leidinggeven de enig juiste is, het meest doeltreffend is.

 

Veranderen, ja, maar hoe dan?

Ik ben er van overtuigd dat het tegenovergestelde van top down: bottom-up in de meeste gevallen en situaties de voorkeur verdient.
Moderne mensen, dus ook de medewerkers, zijn mondiger geworden in de afgelopen decennia, veel mondiger zelfs. Men laat zich niet meer zo makkelijk kritiekloos opleggen wat ze moeten doen. Mensen, in zijn algemeenheid tenminste, leven bewuster, maken keuzes. Ze willen zich onderdeel voelen van een proces, willen er invloed op uit kunnen oefenen. Als er in hun werksituatie voor al deze aspecten geen ruimte is, ontstaat bij mensen of ontevredenheid of apathie (een sfeer van ‘het zal wel’). Beide consequenties zijn dodelijk voor goed functioneren, slecht voor het bereiken van een goed resultaat en leiden tot negativiteit.
Inderdaad, alle reden voor verandering!!
Is bottom-up dan de oplossing?

 

Bottom-up, wat houdt het in?

Als leidinggevende geef je ruimte aan je medewerkers. Je legt niet meer op, maar je overlegt met ze. Als jij ideeën hebt, stem je ze met ze af, alvorens ze in te voeren. Je nodigt ze uit tot het nemen van initiatieven. Je staat open voor hun ideeën en laat dat ook blijken. Dat wil niet zeggen, dat je altijd klakkeloos de ideeën van je medewerkers overneemt, maar als je vindt dat het geen goed idee is, laat je dat weten en je argumenteert dat ook naar hen.
Je zorgt op deze manier als leidinggevende dat er een sfeer ontstaat, waarin mensen zich gewaardeerd voelen, dat ze voelen dat er ruimte is niet alleen voor hun ideeën, maar ook voor hun persoonlijke ontwikkeling. En let wel, dat laatste is tegenwoordig motivator nummer 1. Mensen zullen sneller initiatieven nemen. Alles hangt niet meer alleen van het brein van de leidinggevende af. Je schakelt op die manier de denkcapaciteit van al je medewerkers in. Dat leidt dus per definitie tot een beter totaal resultaat, bereikt in een positieve omgeving. Mensen voelen zich in zo’n setting beter, positiever, gelukkiger en dat straalt allemaal af op jou als manager, als leidinggevende. Win-win dus.

Manager vanaf de zijlijn? Personal & Business Improvement

Manager vanaf de zijlijn?

 

Wat is de prijs?

Maar om van top down naar bottom-up te komen wordt er voor de manager wel wat gevraagd. Het gaat niet vanzelf. Je draait niet even zo maar een knopje om. Het vereist een stevige gedragsverandering van de manager. Pas als die voor de medewerkers duidelijk waarneembaar is, zullen de medewerkers ook hun gedrag gaan veranderen. Niet andersom. Jouw gedrag als manager is dus in eerste instantie bepalend.
Leidinggeven bottom-up i.p.v. top down, vraagt van jou als manager een aantal zaken: eerlijkheid, betrouwbaarheid, empathie, geduld. Het vraagt ook duidelijkheid. Het vraagt structuur, in de hele organisatie en op teamniveau om e.e.a. in de hand te kunnen houden, om gestelde doelen niet uit het oog te verliezen. Het vraagt om duidelijke communicatiekanalen. Het vraagt om transparantie. Dat is dus nogal wat. En het is net als met zwanger zijn. Je bent of je bent het niet. Leidinggeven bottom-up doe je of je doet het niet. Je kan het niet een beetje doen, net zo min, als je niet een beetje zwanger kunt zijn.

 

Gaat het altijd op? Nee

Zo simpel is het niet. Er zijn situaties genoeg waarin top down nog steeds de voorkeur verdient, sterker nog, noodzakelijk is. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Als de top in de organisatie niet overtuigd is van bottom-up i.p.v. top down, begin er dan niet aan
  • Als de nieuwe manier van leidinggeven niet in alle geledingen van de organisatie wordt beleden en doorgevoerd, begin er dan niet aan
  • Als je je als manager er nog niet klaar voor voelt, doe het dan (nog) niet
  • Als er op korte termijn deadlines gehaald moeten worden, schakel over op top down
  • Als er conflicten zijn, neem jij als manager de beslissing op een top down manier
  • Als er in de organisatie niet of nog niet aan alle vereiste voorwaarden is voldaan, begin het veranderingsproces niet of nog niet
  • Als er nieuwe mensen zijn die je nog niet kent, waarvan je nog niet weet wat je van ze kan verwachten

Een heel rijtje dus, maar waar een wil is, is een weg.

 

Kan iedereen leidinggeven bottom-up? Ja!

Is dat echt zo? Ja dat is echt zo. Het vraagt namelijk een bepaald gedrag en gedrag kan je veranderen. Ook dat is echt zo. Wij, bij P&B Improvement hebben daar ruime ervaring mee op allerlei gebied. Gedrag kan je veranderen, hoe lang je ook al met een ander gedrag functioneert. Jouw gedrag kan je veranderen,mits je dat zelf ook echt wilt. Niet alleen omdat het van je gevraagd wordt.  Jouw eigen motivatie is bepalend, maar je kan er wel bij geholpen worden. Heb je er vragen over? Neem contact met ons op. We hebben de vereiste kennis en ervaring.