Als ik dit artikel schrijf, is de Tour de France 2015 nog bezig. Het wordt vandaag weer een zware etappe voor de renners. Er wordt hard gewerkt, heel hard zelfs. De ontberingen zijn enorm, de prestaties geweldig, zowel voor de toppers als voor de mindere goden in het peloton en toch hoor je in de teams nauwelijks een wanklank. Hoe komt dat toch? Wat kunnen wij van de renners in de Tour de France leren? Zijn er parallellen met het functioneren van teams in het bedrijfsleven en andere organisaties? Ik denk het wel!
Structuur en taakverdeling
Een wielerploeg in zo’n grote ronde heeft een duidelijke structuur en kent een duidelijke taakverdeling. Er is een ploegleider voor de totale organisatie. Er zijn mecaniciens voor het verzorgen van de fietsen en er zijn soigneurs (verzorgers) voor het verzorgen van de renners. Dikwijls reist er ook een kok mee die verantwoordelijk is voor het eten en drinken van de hele ploeg. Er wordt voorafgaande aan zo’n ronde getraind. Ook dat vereist planning en organisatie, waarvoor de ploegleider verantwoordelijk is.
Voor de renners is de taakverdeling ook duidelijk: zij fietsen en weten dat alles er omheen geregeld is. Ze worden gefaciliteerd en vertrouwen er op. Ook tussen de renners zelf is er een duidelijke taakverdeling. Je hebt kopmannen en ‘knechten’. Dat kan per etappe, per dag dus, verschillen. Er zijn etappes voor de sprinters en er zijn etappes voor de klimmers in een ploeg. De kopman wordt door zijn ploeggenoten (knechten) in de etappe ondersteund. Hij wordt uit de wind gehouden, er worden bidons met drinken voor hem gehaald, hij kan bij zijn ploeggenoten aan het wiel zitten. Die taken zijn van tevoren duidelijk aan eenieder gecommuniceerd door de ploegleider.
In feite is deelname aan de Tour de France dus een project, dat voorbereiding vergt en uitvoering, zoals dat zo vaak ook voorkomt in een organisatie, waarbij structuur en taakverdeling net zo belangrijk zijn.
Doelstelling
Voordat de Tour begint wordt er door de staf (ploegleider en assistenten) een doelstelling vastgesteld. In feite gebeurt dat al in een heel vroeg stadium want op basis van die doelstelling wordt de ploeg samengesteld. Die doelstelling kan zijn: het winnen van etappes, het winnen van een klassement, een klassering bij de 1e 10 en natuurlijk eventueel het winnen van de Tour zelf. Hierbij wordt rekening gehouden met de verwachte mogelijkheden en beperkingen van de renners in de ploeg. Het is voor iedereen duidelijk dat er zonder duidelijke doelstellingen geen resultaten behaald zullen worden.
Maar in het leven is niet alles te voorzien. Ook in de Tour gebeuren er onverwachte dingen, zoals valpartijen, blessures, ziekte, onverwachte goede resultaten (ritoverwinningen) en onverwachte slechte resultaten (niet voldoende in vorm). Naar aanleiding daarvan kunnen doelstellingen dan in onderling overleg, gedurende de wedstrijd, bijgestuurd worden.
Het belang van een duidelijke doelstelling en het mogelijk bijstellen ervan is herkenbaar in elke organisatie en elk project.
Communicatie en duidelijkheid
De renners rijden in de etappes met ‘oortjes’. Dat wil zeggen dat de ploegleiding voortdurend contact met ze heeft. De renners worden gedurende de etappe op de hoogte gehouden van de situatie in de koers en wat er van hen persoonlijk verwacht wordt. De renners op hun beurt geven aan wat zij ervaren en vragen om advies wat ze in een bepaalde situatie moeten doen. Moeten ze kopwerk verrichten of juist afstoppen. De communicatie gedurende de koers is gebaseerd op duidelijkheid en discipline. Er is immers geen tijd voor discussie. Dat moet voor die tijd gebeurd zijn. Na elke etappe is er met hele ploeg een nabespreking. Wat ging er goed en wat ging er fout en wat gaan we morgen doen. Terugkijken, daarvan leren en vooruit kijken.
Ook hierbij is de overeenkomst in het bedrijfsleven herkenbaar. Problemen zijn immers bijna altijd te herleiden tot slechte communicatie en onvoldoende duidelijkheid.
Betrokkenheid
De betrokkenheid van alle leden van een wielerploeg is groot. Ze weten dat ze van elkaar afhankelijk zijn om tot een goed resultaat te kunnen komen. Ze weten het niet alleen, ze laten het ook blijken naar elkaar en naar de buitenwereld. Kijk maar eens naar wat er gebeurt als er een rit wordt gewonnen. De ritwinnaar wordt omhelsd door ploeggenoten en ploegleiding. Zij hebben gezamenlijk die rit gewonnen. De ritwinnaar zal in een interview ook altijd zijn ploeggenoten bedanken voor hun steun. Hij zal ze er dus altijd bij betrekken. Dat zorgt voor onderlinge waardering en respect. Niet alleen voor de winnaar, maar ook voor de ‘knechten’.
Het ervoor zorgen dat je echt een team bent is bij elke organisatie belangrijk. Het elkaar waarderen en respecteren, maar dat ook uitspreken is belangrijk, zowel intern als ook extern.
Leren
Als je de Tour de France op deze manier bekijkt is het een 3 weken durende cursus in leidinggeven en teamvorming.
Dat geldt voor meer sportwedstrijden. Kijk en luister er eens op die manier naar. Je kunt er wat van leren.
Origineel artikel uit 2015
