DE KRACHT VAN HET COLLECTIEF
Onze maatschappij is in toenemende mate gericht op het individu. Dat is in elk geval gedurende langere tijd het geval geweest, maar heel langzaam aan zie je dat er toch ook weer waardering komt voor samenwerken. En de ultieme vorm van samenwerken is een team. Een fenomeen dat je natuurlijk in de sport tegen komt, maar bij bedrijven en instellingen zit het ook vol teams. Alle organisaties zijn er immers grotendeels op gericht. Bijna elk individu is onderdeel van een team.
Wat kunnen we leren van succesvolle teams in de sport?
Als je naar succesvolle teams kijkt, blijkt telkens weer dat het collectief leidend is voor het resultaat. Vaak ook zonder individuele supersterren. Een paar voorbeelden:
- Het Nederlands honkbalteam werd onder bondscoach Brian Farley wereldkampioen in 2011
- De voetbalteams van IJsland en Wales kwamen verbazend ver bij het EK van 2016
- Zonder al te veel moeite kan je er zelf nog wel een paar verzinnen. Probeer het maar.
Ook bij teams met supersterren blijkt dat ze een collectieve prestatie nodig hebben om succesvol te zijn.
Onverwacht succes
Bondscoach Brian Farley keek onlangs terug op het behaalde succes bij de WK en stelde vast dat geen van zijn spelers als individu goed genoeg was om in een ‘all-star’ team te worden opgesteld, maar als team waren ze de beste!
Je hoeft dus niet de beste spelers te hebben om het beste team te zijn. Dat betekent dus dat collectiviteit van groot belang is, dat collectiviteit kan zorgen voor extra kracht.
Het team moest in het toernooi 16 wedstrijden spelen. In elke wedstrijd waren er 3-4 spelers bepalend, maar, zegt Brian Farley, dat waren elke keer andere spelers. Er was een collectief vertrouwen in elkaar, waardoor er een gevoel van saamhorigheid ontstond. Alle neuzen stonden dezelfde kant op. Winnen werd een gezamenlijke missie.
Gaat dit vanzelf?
Nee, er gaat niets vanzelf en dit dus ook niet. Bij een teamprestatie is leiderschap van eminent belang en wel leiderschap dat gericht is op de teamprestatie.
De volgende zaken zijn daarbij onmisbaar:
-
Een gemeenschappelijke missie
Investeer als leidinggevende erin om ervoor te zorgen dat alle teamleden dezelfde missie hebben en daarvan doordrongen zijn. Dat moet dus ook jouw missie zijn. Zorg ervoor dat dit ook onderling in het team duidelijk is. Laat mensen zich ook uitspreken. Zo ontstaat het gevoel van saamhorigheid. Transparantie leidt tot vertrouwen en dat onderlinge vertrouwen is cruciaal. Geen dubbele agenda’s! (ook niet bij jezelf). Lees dit ook terug in dit E-book.
-
Het proces
Richt je niet alleen op het te behalen eindresultaat, maar ook op het proces om tot dat resultaat te komen. Zorg daarbij dat je voortdurend checkt of bij de teamleden de motivatie er nog steeds is. Zorg daarbij voor empowerment. Stimuleer mensen en heb daarbij oog voor de specifieke omstandigheden van elk teamlid. Zorg dat je weet wat ze beweegt, zorg dat je weet ‘What makes somebody tick’. Dat kan per teamlid heel verschillend zijn. Elk mens is immers uniek. Dat in de gaten hebben en houden is het werk van de coach.
-
Fungeer zelf als rolmodel
Wat jij als leidinggevende uitdraagt en doet is bepalend. Er wordt naar jou gekeken. Wat je zelf niet doet, kan je ook niet van iemand anders verwachten. Kijk dus regelmatig in de spiegel en vraag om feedback. Sta ook open voor kritiek ook als die ongevraagd is en doe er dan ook, waarneembaar, iets mee. Je kan niet anderen motiveren als je dat zelf niet bent.
-
Creëer een sfeer van een tweede kans
Sta jezelf en je teamleden toe om fouten te maken, maar laat die fouten een onderdeel zijn van de weg tot verbetering. Als iemand er op vertrouwt dat hij altijd een tweede kans kan krijgen, zal hij meer durven, zal hij meer initiatieven nemen. Het zorgt voor positiviteit en vertrouwen. Als mensen er niet van overtuigd zijn een tweede kans te krijgen, ontstaat er een angstcultuur en die is dodelijk voor het nemen van initiatieven. Die overtuiging moet er bij elk teamlid zijn. Het is aan jou als leidinggevende, als coach om daar per persoon aandacht voor te hebben.
-
Grijp in als het nodig is
Als je constateert dat het met een teamlid niet goed gaat. Doe er wat aan. Stel vast wat er moet gebeuren om het teamlid weer op de rails te krijgen. Doe dat samen en zorg dat het ook op korte termijn de noodzakelijke veranderingen plaats vinden waarbij het belangrijk is dat jij jouw acties realiseert maar dat ook de persoon in kwestie datgene doet of verandert wat nodig is. In het uiterste geval kan ingrijpen betekenen dat je afscheid neemt van het betreffende teamlid, in elk geval voor wat zijn of haar deelname aan het team betreft. Of er wel of niet voor die persoon naar een andere plek in de organisatie gekeken kan worden, zal per situatie verschillend zijn, maar het moet duidelijk zijn dat een rotte appel niet in de mand moet blijven zitten.
Brian Farley
Hij behaalde met het Nederlandse honkbalteam als eerste Europese land de wereldtitel en dat was een direct gevolg van zijn gekozen strategie. Hij focuste zich op het oprekken van de comfortzone door de gedachtegang van zijn spelers te beïnvloeden en ze zo gezamenlijk tot een hoger niveau te brengen.
Brian Farley richt zich tegenwoordig ook tot leiders op de werkvloer met als thema: Authentiek leiderschap.
